در اين قسمت از عمليات اقدام به خاکبرداری محل نقشه می شود تا به خاک بکر رسيد. انجام اين عمل به آن علت است که زمين، بار کلی ساختمان را تحمل میکند لذا بايد پی ها بر روی يک سطح محکم و بدون رانش قرار بگيرد تا در آينده پس از اتمام پروژه و در نتيجه ی بارگذاری ، پی ها نشست بيش از حد نداشته باشند و يا اينکه نشستهای متفاوت داشته باشند. البته اگر زمين موجود، بدون خاکبرداری باشد باز هم بايد اقدام به گودبرداری کرد.
بتن از دو المان آرماتور آهنی و ملات سيمان ماسه شن تشکيل شده است. آهن در مقابل سولفاتها و موادی همچون کلر و آب حساس است و در صورت وجود اين عوامل در کنار آهن، آهن زنگ زده و مقاومت فشاری و کششی خود را از دست می دهد. همچنين ملات سيمان هم در مقابل آب ضربه پذير است و مقاومت خود را از دست می دهد. بنابر اين سطح زيرين پی ها بايد حداقل ۱٫۵ الی ۲ متر پايين تر از تراز کف زمين باشد.
مرحله دوم: مقاوم سازی
بعد از اتمام پی کنی و گود برداری، لازم است که وضعیت آن را از لحاظ استحکام مورد بررسی قرار دهید. این موضوع نیز باید توسط مهندس سازه انجام گیرد و در صورت نیاز به شما اعلام میشود که نیاز به چه سبکی از مقاوم سازی خواهید داشت. حتی ممکن است با توجه به شرایط زمین، از شما خواسته شود که یک یا دو ردیف دیوار سنگی ایجاد کنید تا از لحاظ استحکام زمین اطمینان حاصل شود.
مشخص کردن محل پی ها
زمانیکه گودبرداری به پایان میرسد، لازم است که برای مقاوم سازی و همچنین تراز کردن سطح داخلی پی، از یک بتن با محتوای سیمان پایین استفاده کنید که به عنوان مگر شناخته میشود.
مرحله سوم: قلوه چینی یا بلوکاژ
با قراردادن یک لایه قلوه در روی خاک کوبیده شده، مانع از نفوذ آب به داخل مصالح کف سازی و در نتیجه کف ساختمان می شود به این عمل (( قلوه چینی یا بلوکاژ)) گفته می شود.
به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف طبقه زیرین ساختمانی که به طور مستقیم با زمین در تماس است، باید 25 تا 30 سانتی متر روی خاک کوبیده شده را قلوه درشت چیده و سپس روی آن یک قشر مخلوط شن و ماسه بریزید تا فواصل خالی بالای قلوه ها را پر نموده و یک سانتی متر روی کلیه سطوح را بپوشانید. در صورتی که تراز آبهای زیر زمینی به قدری بالا باشد که خشکه چینی نتواند مانع نفوذ رطوبت به کف ساختمان گردد، علاوه بر آن در زیر فرش کف اقدام به عایق کاری کف ساختمان می کند، عایق کف باید به طور مستقیم به عایق کرسی چینی به طور کامل و متصل و یکپارچه باشد.
مراحل اجرای بلوکاژ کف
همانطور که گفته شد علت بلوکاژ کردن، عدم نفوذ رطوبت به کف می باشد. برای این کار باید مراحلی را طی کنید که به شرح زیر می باشد:
برای اینکار باید از قلوه سنگ و لاشه سنگ استفاده نمایید. ابتدا یک لایه قلوه سنگ به ارتفاع حداقل ۲۵ الی ۴۵ سانتیمتر روی کف بچینید، سپس یک لایه شن و ماسه درشت روی قلوه سنگها بریزید تا فواصل خالی را پرکند. اگر رطوبت بالاتر باشد باید از یک لایه قیرگونی نیز استفاده نمایید.
بتن تا زمانی که خشک شد، اگر با چکه روی آن رفتید حدودا نیم سانت داخل آن فرو رفتید میتوانید با یک ماله پروانه ای سطح آن را ماله کشی کنید. بعد از بتن ریزی نیز با یک لایه ۳ سانتی ملات ماسه و سیمان روی بتن را بپوشانید و به وسیله یک شمشمه ماله تلسکوپی آنرا صاف نمایید. بعد از اینکه لایه ملات شن و سیمان کاملا خشک شد، میتوانید فرش کف نهایی را اجرا نمایید که شامل انواع موزائیک، پارکت و غیره می شود.
مراحل اجرای درناژ
گام بعدی در اجرای فونداسیون ساختمان درناژ همان زهکشی بوده با این شرح که به منظور دفع و خروج آب های سطحی اضافی از طریق سفره زیر زمینی، عهده دار وظیفه می باشد تا از شستشوی مصالح و خرابی لایه زیرین جلوگیری شود. نفوذ آب به لایه های زیرین باعث کاهش ظرفیت باربری گشته و منجر به نشست و خرابی در لایه های مذکور می شود. برای این منظور پشت دیوارها و پی ها اقدام به سنگ ریزی با قلوه و یا لاشه می نمایند.
تفاوت بلوکاژ و درناژ
§ درناژ فرآیند دفع آبهای سطحی (از بالا به پایین) و بلوکاژ مانع عبور رطوبت (از پایین به بالا) می باشد.
§ در صورت عدم دستیابی به سنگ قلوه و با توافق دستگاه نظارت می توان از سنگ لاشه استفاده نمایید. (به استناد بند ۱۷-۳-۱-۱ نشریه شماره ۵۵) .
§ در زمان تهیه مصالح جهت اجرای خشکه چینی باید به این نکته توجه کنیم که حجم سنگ قلوه جهت بلوکاژ ۱۵ درصد و جهت سنگ لاشه ۲۰ درصد بیشتر از ابعاد نقشه درخواست و خریداری شود.
§ مصالح درناژ قابل ریختن (توسط کارگر) و مصالح بلوکاژ قابل چیدن (توسط کمک بنا و کارگر) می باشند.
§ در کف سازی ها از بلوکاژ و درناژ (مثلاً از جنس لاشه سنگ) در درون کرسی چینی استفاده می شود.
همانطور که ذکر شد برای جلوگیری از نفوذ رطوبت از پایین به بالا از بلوکاژ و برای جلوگیری از نفوذ رطوبت از بالا به پایین از درناژ استفاده می کنند.
حال روی کار بسته به باری که روی کف می باشد (مثلاً در مواقعی روی کف باربری زیادی دارد که در آن زمان یک دال بتنی مسلح بر روی آن اجرا می گردد یا در غیر این صورت به دلیل زیاد نبودن باربری فقط بتن مگر اجرا می شود.) باید یک سطح صافی را اجرا کرد تا بشود موزائیک و مصالح دیگری را روی آن اجرا کرد.
