همیار پروژه صنعت و ساختمان 

ارائه دهنده خدمات مهندسی صنایع و کنترل پروژه به پیمانکاران، کارفرمایان و واحدهای تولیدی

مجری برگزاری دوره‌های تخصصی مدیریت پروژه 

04135241926 09335122953

سیستم مدیریت تولید (PMS (Production Management System

سیستم مدیریت تولید  (PMS (Production Management System

مدیریت تولید و عملیات در صنایع و کارخانجات

 استفاده از سیستم مدیریت تولید و عملیات PMS شامل فرآیندهای زیر است:

استفاده از تقویم کاری تعریف شده شرکت، تعریف روزهای کاری، تعطیلات عادی و خاص، شیفت و …

  • تخصیص MRP سالانه و برنامه تولید ماهانه و هفتگی و امکان تعریف برنامه تولید
  • معرفی عملیات، مراحل تولید و ایستگاههای کاری به تفکیک خطوط تولیدی (نیازمند بررسی شناختی می باشد)
  • ‏ثبت ظرفیت مراحل و ایستگاههای کاری برحسب زمان سنجی تعریف شده در تکنولوژی تولید (نیازمند بررسی شناختی می باشد)
  • امکان سنجی ظرفیت برای سفارش جدید و تخصیص بهترین زمان تولید
  • امکان تخصیص مراحل تولید، فرمول ساخت، زمان و نفرات مورد نیاز برای محصولات و نیمه ساخته ها
  • تعریف اطلاعات پایه شامل مراحل تولید، نیمه ساخته‌ها، خطوط، توقفات و … (نیازمند بررسی شناختی می باشد)
  • ایجاد گزارشات زمان سنجی محصولات تمام شده، بین مراحل تجمعی و بین مراحل گسسته
  • امکان تعریف BOT به هر دستگاه یا عملیات جهت مدیریت بهتر ابزار و محاسبات سربار قیمت تمام شده
  • گزارش انحراف مصرف ابزار براساس تعداد ابزار تحویلی به خطوط تولید، تعداد تولید ثبت شده مراحل و عمر ابزار می باشد(اطلاعات پایه‌ای مربوط به “عمر ابزار به تفکیک شرکت سازنده” توسط واحد تکنولوژی و مهندسی تهیه می شود)
  • ثبت پایکارها و ضایعات تولید (نیازمند بررسی شناختی می باشد)
  • معرفی پرسنل و سرپرستان و مدیران واحدها و تعریف سطوح دسترسی
  • ثبت عملکرد روزانه تولید به تفکیک خطوط، مراحل، اپراتور و تعیین انحراف از برنامه پیش بینی
  • تعریف پکیج تکنولوژی تمامی عملیات و مراحل کاری به تفکیک خطوط شامل (نمودار فرآیند عملیات OPC، ظرفیت سنجی تولید، برآورد نیروی انسانی، ابزارآلات و تجهیزات کنترلی)
  • صدور برگ درخواست کار تعمیراتی،ارجاع کار به واحد تعمیرات،گزارش کارتعمیراتی انجام شده براساس گردش کار تعریف شده (خدمات فنی)
  • محاسبه و گزارش شاخصهای کلیدی عملکرد در حوزه تولید و ماشین آلات شامل: راندمان تولید، کارایی تجهیزات، شاخص سرانه تولید، متوسط زمان بین دو خرابیMTBF، متوسط زمان تعمیر MTBR
  • گزارش کارکرد پرسنل، گزارش عملکرد خطوط، گزارشات تجمعی توقفات، تحویل انبار، گزارش جامع روزانه و جامع مدیریت و سایر گزارشهای مورد نیاز

معرفی پنج شاخص کلیدی عملکرد در نرم افزار PMS :

شاخص کلیدی عملکرد در مدیریت تولید و عملیات از معیارهایی است که می‌توانید به کمک آن موفقیت خود را اندازه بگیرید، رسیدن به اهداف خود را ارزیابی کنید و حتی ببینید آیا در مسیر درست موفقیت حرکت می‌کنید یا خیر

شاخص تولید

1. راندمان تولید (نرخ استفاده از ظرفیت تولید)

 راندمان و بازده هر سیستم میزان خروجی یک فرآیند به ورودی آن را راندمان می‌گوییم، اما در عمل، محاسبه‌ی این شاخص کار ساده ای نیست. خصوصاً در سازمان‌هایی که چندین نوع محصول مختلف را تولید می‌کنند محاسبه آن اندکی مشکل است. نحوه محاسبه راندمان تولید به این شکل است که تولید انجام شده یک محصول را در یک دوره‌ی زمانی مشخص مثلاً یک ماه بر توان تولید در همان دوره تقسیم می‌کنیم؛ جواب حاصله راندمان تولید است. با ضرب حاصل کسر در عدد 100، میزان درصد راندمان تولید به دست می‌آید.

به عنوان مثال فرض کنید از محصولی مانند میل لنگ نیسان به تعداد 5000 عدد در یک ماه مشخص تولید شده باشد، ظرفیت عملی تولید شرکت نیز 6000 عدد در ماه است. راندمان تولید میل لنگ نیسان 83% است. 

مقدار تولید با خروجی فرآیند از آمار تولید انجام شده قابل محاسبه است. اما برای محاسبه‌ی شاخص شما نیاز به دانستن توان تولید دارید؛ توان تولید همان ورودی سیستم ی فرآیند است که مفهوم آن توانایی و برآیند ورودی‌های فرآیندی شامل نیروی انسانی، تجهیزات و ماشین آلات و … است. این توان تولید را ظرفیت بالقوه خط تولید می‌گوییم. توان تولید یا ظرفیت خط تولید با استفاده از روش‌های علمی زمان‌سنجی و ظرفیت‌سنجی به‌دست می‌آید. 

ضمن آنکه بایستی از اطلاعات فنی مربوط به تجهیزات خط تولید که سازنده‌ی تجهیزات آن را در مدارک درج کرده است استفاده نمود.

 

      فرمول: مقدار تولید تقسیم بر توان تولید              واحد: درصد                        هدف: ماکسیمم کردن

 

  1. راندمان ماشین آلات

 

موارد زیر زمانهای خارج از دسترس دستگاه می باشد.

 

خرابی یا از کار افتادگی تجهیزات: زمان مشخصی که برای یک تجهیز برنامه ریزی جهت تولید انجام گرفته باشد و به هر دلیلی که از قبل برنامه ریزی نشده، تولید انجام نگردد. این ضرر مربوط به عامل دسترسی می باشد.

در مدیریت تولید و عملیات خرابی ابزارها و ماشین­ آلات، تعمیرات و توقف­های برنامه­ ریزی نشده نمونه هایی از دلایل رایج خرابی یا از کار افتادن دستگاه­ها می باشد. مشکلاتی از قبیل نبود اپراتور و مواد اولیه نیز شامل از دسترس خارج شدن یک تجهیز از تولید می­باشد.

در تعیین مرز بین خرابی تجهیزات (از دسترس خارج شدن آن) و توقف کوتاه (افت عملکرد) انعطاف پذیری وجود دارد که میتوان آن را با توجه به سیاست های هر سازمان برای ردیابی هرچه بهتر دلایل مشخص نمود.

راه اندازی و تنظیمات: زمان مشخصی که برای یک تجهیز برنامه‌ریزی جهت تولید انجام گرفته باشد و به دلایلی مانند تغییر تولید و یا تنظیمات سایر دستگاه­ها، تولید انجام نگردد. به عبارتی هر توقف برنامه‌ریزی شده‌ای در این دسته قرار میگیرد. این ضرر مربوط به عامل دسترسی می باشد.

 

        فرمول: زمان در دسترس تقسیم برزمان برنامه ریزی شده      واحد: درصد       هدف: ماکسیمم کردن

 

  1. نفر ساعت سرانه تولید

 

      در مدیریت تولید و عملیات یک شاخص خوب و جالب دیگر برای پایش فرآیند تولید، شاخص سرانه تولید است. این شاخص میزان بهره‌وری جزئی یکی از عوامل تولید یعنی نیروی انسانی را اندازه‌گیری کرده و در اختیار ما قرار می‌دهد. با محاسبه‌ی این شاخص می‌توان مشخص نمود که تا چه حد در به کارگیری کارآمد نیروی انسانی جهت تولید با کمیت بالا موفق بوده‌اید.

نحوه‌ی محاسبه بدین صورت است که میزان تولید را بر نفر ساعت کاری کلیه پرسنل تولیدی تقسیم کنید. به‌عنوان مثال اگر تعداد تولید یک محصول در ماه 200000 پیستون باشد و مجموع نفر ساعت پرسنل تولید در همان ماه 4000 نفر ساعت باشد، حاصل فرمول عدد 50 است. یعنی یک نفر اپراتور در یک ساعت، 50 عدد پیستون تولید می‌کند.

ساعت کاری پرسنل شامل ساعات اضافه کار هم هست. زمان‌های مرخصی، تأخیر و غیبت نیز باید کسر گردد. همین‌طور ساعت توقف خط تولید و بیکاری پرسنل نیز از مجموع ساعت کاری باید کم شود یعنی ساعت‌های کاری خالص تک تک پرسنل تولید بایستی با هم جمع شود. همانطور که مشخص است هر چقدر عدد حاصل یعنی سرانه تولید، بزرگ‌تر باشد بهتر خواهد بود. این شاخص به طور خاص نشان دهنده‌ی سطح عملکرد پرسنل تولید در ساعاتی که بدون مشکل امکان تولید را دارند می‌باشد.

 

بهبود انگیزه‌ی پرسنل، طراحی و اجرای سیستم‌های مناسب و اثربخش تشویق پرسنل می‌تواند این شاخص را ارتقاء دهد. یک راه مناسب، آکورددهی به اپراتورهای تولید در ازای تولید بیشتر می‌باشد. بدین صورت که اگر اپراتور با گروهی از اپراتورها از حد مشخصی در یک دوره‌ی زمانی، بیشتر تولید کنند، متناسب با مقدار اضافه تولید، پاداش و آکورد دریافت نمایند. بدیهی است که قطعات تولید شده بایستی سالم بوده و معیوب و نامنطبق نباشد.

 

  1. متوسط زمانی بین دو خرابی MTBF

      دومین شاخص در مدیریت تولید و عملیات که برای شکست‌ها یا خرابی‌ها تعریف می‌شود، میانگین زمان بین خرابی است.MTBF یا همان  Mean Time Between Failure است، می‌تواند زمان پیش‌بینی‌شده‌ را بین خرابی قبلی یک سیستم مکانیکی، برقی، ابزار دقیق و سایر سیستم‌ها و خرابی بعدی در هنگام کار عادی  اندازه‌گیری کند. به عبارت ساده‌تر، شاخص MTBF  کمک می‌کند تا پیش‌بینی کنید که از یک دارایی به چه مدت می‌توان بهره‌برداری کرد قبل از اینکه یک اتفاق برنامه‌ریزی نشده فنی یا خرابی در آن ایجاد شود. نام این شاخص مهم در استاندارد به METBF یا Mean Elapsed Time Between Failure تغییر کرده است اما در نحوه محاسبه و توضیحات آن تغییری ایجاد نشده است.

 

5 . متوسط زمانی تعمیر یا شاخص MTTR

 

      شاخص MTTR یا Mean Time to Repair که فارسی شده آن متوسط زمان تعمیر است، به مدت‌زمان لازم برای تعمیر سیستم و بازیابی آن به عملکرد مورد انتظار و قابلیت‌های کامل و استاندارد اشاره دارد.

زمان شاخص MTTR با شروع عملیات ترمیم آغاز می‌شود و تا زمان عملیات ادامه می‌یابد. این زمان شامل زمان تعمیر، دوره تست و آزمایش و بازگشت به شرایط عادی است. یا به عبارتی شامل زمان اطلاع‌رسانی، تشخیص، آماده‌سازی و زمان صرف شده برای تعمیر واقعی و همچنین سایر فعالیت‌های موردنیاز برای اینکه تجهیزات، زیرمجموعه و همچنین آیتم قابل نگهداری و تعمیر را دوباره بتوان برای شرایط کاری قبل از خرابی به کار گرفت.

این شاخص کلیدی نگهداری و تعمیرات در استاندارد ISO/TR 12489 به Mean Time To Restoration یا متوسط زمان‌ترمیم تغییر پیداکرده است، اما در کل این دو کاملاً مشابه هستند.

نگهداری و تعمیرات

چند نکته مهم که در مدیریت تولید و عملیات باید به آن‌ها توجه کنید:

  • به‌طورمعمول، هر نمونه از خرابی یا شکست، شدت متفاوتی خواهد داشت. بنابراین برخی از خرابی‌ها روزها به تعمیر نیاز دارند درحالی‌که برخی دیگر فقط چند دقیقه طول می‌کشد تا برطرف شوند. ازاین‌رو شاخص MTTR میانگین آنچه انتظار می‌رود را به ما نشان می‌دهد.
  • برای به دست آوردن نتایج قابل‌ اطمینان  مهم است که هرگونه تعمیر توسط افراد ذیصلاح و آموزش‌دیده انجام شود که بتوانند رویه‌های مشخصی را دنبال کنند.

 

تفاوت شاخص‌ های کلیدی عملکرد نگهداری و تعمیرات MTBF،MTTF،MTBR

 

 

      با توجه به تعریف شاخصMTTF  که مطرح کردیم تفاوت آن با شاخص  MTBF در این است که در شاخص MTBF یا متوسط زمان بین خرابی‌ها، شکست‌ها یا خطاهایی که منجر به تعمیر نمی‌شود در محاسبه شاخص مدنظر قرار نمی‌گیرد، اما در شاخص MTTF یا متوسط زمان خرابی‌ها، تمامی شکست‌ها و خطاها در محاسبه  آن ترتیب اثر داده می‌شود و تفاوت دوم اینکه زمان کل در شاخص MTBF شامل مجموع زمان آپتایم و خاموشی است، درصورتی‌که در شاخصMTTF، زمان کل فقط شامل زمان آپتایم است و زمان‌های خاموشی یا تعمیر در محاسبه شاخص مدنظر قرار نمی‌گیرد.

زمان خاموشی شامل زمان‌های خاموشی برنامه‌ریزی‌شده و نشده است و نکته مهم در این است که در محاسبه شاخصMTBF، منظور از زمان خاموشی یاDown time  زمان‌های خاموشی برنامه‌ریزی‌نشده نگهداری و تعمیرات است و زمان‌های برنامه‌ریزی‌شده را شامل نمی‌شود.

و اما شاخص  MTBR یا متوسط زمان بین تعمیرها همانند MTBF و برخلاف شاخص MTTF که تمامی شکست‌ها را در نظر می‌گیرد، فقط شکست‌هایی که منجر به تعمیر می‌شود را پیگیری می‌کند و همچنین مانند شاخص MTTF، زمان کل در آن شامل زمان آپتایم یا زمان بین تعمیرها است.

 

رابطه بین شاخص‌ های کلیدی عملکرد نگهداری و تعمیرات MTBF،MTTF،MTBR 

 

      همان‌طور که نحوه محاسبه شاخص‌ های کلیدی عملکرد نگهداری و تعمیرات فوق توضیح داده شد، شاخص MTBF از نسبت مجموع زمان‌های آپتایم و خاموشی یا خرابی‌های فنی به تعداد خرابی‌های فنی، شاخص MTTF از نسبت مجموع زمان‌های آپتایم به تعداد شکست‌های فنی، خطاهای سیستم و توقفاتی که قابلیت تعمیر برای آن‌ها وجود ندارد و همچنین شاخص  کلیدی عملکرد MTBR از نسبت مجموع زمان آپتایم به تعداد تعمیرات فنی به دست می‌آید بنابراین با توجه به نحوه محاسبه این شاخص‌ های کلیدی عملکرد نگهداری و تعمیرات، داریم:

شاخص نگهداری و تعمیرات
ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.